Na uitgebreid oogonderzoek bij de afdeling Orthoptie blijkt dat u een verstoorde Fixatie Disparatie hebt. In deze folder leest u meer over deze aandoening en de mogelijke behandelingen.

Wat is Fixatie Disparatie?

Fixeren betekent kijken, disparaat betekent ongelijk. Twee ogen vangen twee beelden op uit de buitenwereld en sturen die via de oogzenuwen naar de hersenen. De hersenen voegen dit samen tot één beeld: de sensorische fusie. Als die twee beelden verschoven zijn ten opzichte van elkaar doordat de ogen niet naar precies hetzelfde punt kijken, is er een aanpassing vanuit de hersenen, dit noemen we Fixatie Disparatie. De ogen staan niet stil in de oogkassen, maar bewegen voortdurend. De hersenen moeten de oogspieren zo aansturen dat de beelden op de juiste plek in beide ogen vallen: de motorische fusie.

Fixatie Disparatie onderzoek

Met het Fixatie Disparatie onderzoek kunnen we afwijkingen in de samenwerking zichtbaar maken. De Fixatie Disparatie wordt gemeten met speciale glazen (prisma’s). Op deze manier ontstaat de Fixatie Disparatie curve. Deze curve is een lijn in een grafiek die ons verteld hoe de samenwerking tussen de beide ogen is. Uit het verloop van deze curve kunnen wij aanvullende conclusies trekken over de diagnose en behandeling.

Verstoorde Fixatie Disparatie

Als we over een verstoorde Fixatie Disparatie spreken, bedoelen we dat het samenspel en de verhouding tussen het samenvoegen van de beelden in de hersenen en het bewegen van de ogen niet goed verloopt.

Wat zijn de klachten bij een verstoorde Fixatie Disparatie?

Een verstoorde Fixatie Disparatie kan klachten geven, maar dat hoeft niet altijd het geval

te zijn. Dit is onder andere afhankelijk van de aard van de werkzaamheden, stressfactoren, vermoeidheid en ziekte. De meest voorkomende klachten zijn dansende letters, wazig zien, vermoeide ogen, branderige ogen, druk achter de ogen, hoofdpijn en dubbelzien. Wat ook regelmatig voorkomt, is het moeilijk kunnen overzien van een druk bewegende omgeving, zoals met autorijden.

Wat zijn de oorzaken van een verstoorde Fixatie Disparatie?

Een verstoorde Fixatie Disparatie staat vaak op zichzelf. Er is geen aanwijsbare oorzaak. Wel kan erfelijkheid een rol spelen als er in de familie scheelzien of luie ogen voorkomen.

Wat is de behandeling voor een verstoorde Fixatie Disparatie?

Er is geen behandeling voor een verstoorde/afwijkende Fixatie Disparatie. De samenwerking tussen de ogen is in de kinderjaren op deze wijze ontwikkeld en vastgelegd. Dit verandert niet meer op latere leeftijd. Wel kunnen we proberen de klachten te verminderen en de situatie zo acceptabel mogelijk te maken. Welke adviezen voor u de beste zijn, heeft u van uw orthoptist gehoord.

Adviezen

De volgende adviezen kunnen mogelijk verlichting geven.

Bril

Een bril op de juiste sterkte kan voor een stabieler en rustiger beeld zorgen. Zelfs als er sprake is van een lage sterkte, adviseren wij de bril te dragen. Soms is het nodig om in een vroeg stadium een leesbril te gebruiken.

Aanpassing in werkzaamheden

Het is belangrijk goed te kijken naar de verdeling van de dagelijkse werkzaamheden. Meer afwisseling in uw werkzaamheden kan helpen uw klachten te verminderen. Lang achter de computer zitten of lang lezen, raden wij af. Tussendoor activiteiten doen, die meer ontspannend zijn voor de ogen, raden wij juist aan.

Oefeningen

Wanneer het bewegen van de ogen en/of het vermogen tot scherpstellen

(accommodatievermogen) onvoldoende is, kunnen we in sommige gevallen met oefeningen dit proberen te verbeteren. Hierdoor zijn de hersenen beter in staat de oogstand onder controle te houden.

Prismabril

Bij een zeer kleine groep mensen wordt een prismabril voorgeschreven. Het gevaar van het geven van prismaglazen bij een verstoorde Fixatie Disparatie is dat de hersenen zich weer aan de prisma's gaan aanpassen. Hierdoor kunnen de prisma's na verloop van tijd geen effect meer hebben en moeten de prismaglazen mogelijk versterkt worden.

Oogspieroperatie

Wanneer er ook een oogstandafwijking is, kan soms een oogspieroperatie nodig zijn.

Kijken met één oog

Als het bovenstaande geen effect heeft, kan in zeldzame gevallen afdekken van één oog of monovisie een optie zijn. Afdekken van één oog kan met een matglas of een speciale contactlens. Bij monovisie wordt het ene oog gebruikt om veraf te kijken en het andere oog om dichtbij te kijken.

De effecten van een prismabril en oogspieroperaties bij een verstoorde Fixatie Disparatie zijn nog onvoldoende onderzocht. Bij een aantal patiënten hebben beide behandelingen een tijdelijk effect, daarom is ons beleid terughoudend. We denken alleen aan deze behandelingen als er geen andere mogelijkheden zijn en de klachten een grote invloed hebben op uw dagelijks leven.

Wat zijn de vooruitzichten?

Voor zover bekend verandert de verstoorde Fixatie Disparatie niet. De samenwerking tussen de ogen wordt meestal niet slechter. Onder invloed van stress, ziekte en/of werk zullen de klachten de ene keer erger zijn dan de andere keer.

Wilt u meer informatie?

Wilt u meer informatie of heeft u nog vragen? Stelt u deze dan aan de behandelend orthoptist bij uw volgende bezoek.

Contactgegevens polikliniek Oogheelkunde

Disclaimer (2019)

Deze folder is mede tot stand gekomen door de orthoptisten van het Deventer Ziekenhuis (Deventer), Amsterdam UMC (Amsterdam), Canisius Wilhelmina Ziekenhuis (Nijmegen), Zicht en Zien (Rietmolen). Deze folder is met grote zorg samengesteld. De betrokken ziekenhuizen aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor de juistheid of volledigheid van de folder. Het copyright van tekst- en beeldmateriaal in deze folder behoort toe aan de betrokken ziekenhuizen.