Meestgestelde vragen
Kan elke moeder die borstvoeding geeft donor worden?
Omdat donormelk wordt gebruikt voor zeer kwetsbare, te vroeg geboren baby’s, worden de melkdonors vooraf onderzocht op leefstijl en gezondheid. Daarnaast vindt een keuring (bloedafname en vragenlijst) plaatst bij Sanquin bloedvoorziening. U kunt geen donor zijn indien u:
rookt of nicotinepleisters of -kauwgom gebruikt
meer dan twee alcoholconsumpties per week drinkt
(recreatieve) drugs gebruikt of gebruikt heeft (het jaar voorafgaand aan melkdonorschap mag geen amfetamine, cannabis of cocaïne gebruikt zijn, vrouwen die ooit intraveneus drug gebruikt hebben worden uitgesloten voor melkdonorschap)
ooit een positieve serologische testuitslag heeft gehad voor HIV 1 of 2, hepatitis B of C, humaan T-lymphoma virus (HTLV) type 1 of 2, of syphilis
een verhoogde kans op de ziekte van Creutzfeldt-Jakob (CJD) hebt. Dat wil zeggen wanneer CJD in uw familie voorkomt of wanneer u tussen 01-01-1980 en 31-12-1996 bij elkaar opgeteld 6 maanden of langer in het Verenigd Koninkrijk geweest bent
bepaalde medicijnen, vitaminepillen en/of kruidenpreparaten gebruikt. De anticonceptiepil is in ieder geval wel toegestaan, overige medicijnen worden individueel besproken tijdens het intakegesprek.
tijdens uw hobby’s of werk met gevaarlijke stoffen in aanraking komt
een bepaald dieet heeft. Bij het volgen van een, crashdiët en een dieet waarbij gebruik wordt gemaakt van vermageringspreparaten, -formules, -modules of –pillen, mag er geen moedermelk gedoneerd worden.
meer dan matig gebruik maakt van cafeïnehoudende producten, kruiden(preparaten), vitaminepreparaten of vette vis
Waar vindt de donorscreening plaats?
De 1e screening vindt plaats door middel van een telefonisch intake gesprek met de moedermelkbank, dit gesprek duurt ongeveer 10 a 15 minuten, we zullen u dan gelijk extra informatie geven en uw eventuele vragen beantwoorden.
De keuring vindt plaats bij Sanquin en wordt iedere 3 maanden herhaald wanneer u donor blijft voor een langere periode. Bij Sanquin krijgt u een bloedafname en wordt er een uitgebreide vragenlijst met u doorgenomen. De keuring is vergelijkbaar met de keuring die bij bloeddonors wordt afgenomen.
U kunt niet bij iedere vestiging van Sanquin terecht voor de keuring: u kunt kiezen of u naar de vestiging in Rotterdam, Amsterdam, Utrecht of Nijmegen gaat.
Vanwege uw privacy mag er tijdens het afnemen van de vragen bij Sanquin niemand bij u aanwezig zijn, ook uw partner niet. Het is van belang dat u goed Nederlands of Engels begrijpt, spreekt en kunt lezen.
Hoeveel melk verwacht de moedermelkbank dat ik doneer?
Elke vrouw produceert een verschillende hoeveelheid melk. Zelfs kleine hoeveelheden zijn van belang. Zeker wanneer u zich realiseert dat een te vroeg geborene vaak start met minder dan 6 ml per dag.
We zouden het echter wel op prijs stellen wanneer u totaal minimaal 3 liter melk doneert. Onder andere het screenen van de donor en de koerier brengen voor ons namelijk nogal wat kosten met zich mee.
Wanneer kan ik beginnen met het doneren van moedermelk?
Het is verstandig te wachten totdat uw borstvoeding goed op gang is voordat u zich aanmeldt bij de melkbank. De meeste melkdonoren beginnen ongeveer aan het einde van de eerste levensmaand van hun baby en doneren over het algemeen zo lang als ze willen. Hebt u al snel meer melk dan uw baby drinkt, dan kunt u overwegen om al eerder donor te worden in plaats van te proberen om de melkproductie terug te brengen.
Heb ik wel genoeg melk?
De hoeveelheid moedermelk kan wisselen. Bent u bezorgd dat uw eigen kind niet voldoende melk krijgt, kolf dan voor de moedermelkbank nadat uw kind gedronken heeft.
Welke apparatuur moet ik aanschaffen?
Kolfapparaat: Het is mogelijk om zonder kolfapparaat, dus met de hand, melk af te kolven. Daarnaast zijn er diverse kolfapparaten op de markt, elektrische en handkolven. U kunt uw eigen kolf gebruiken, de moedermelkbank heeft helaas geen kolven beschikbaar.
Op de filmpjes op deze site kunt u zien wat er verwacht wordt van donors. Er worden ook adviezen gegeven over hoe u makkelijk en hygiënisch kan kolven.
Bewaarflessen en etiketten: de moedermelkbank voorziet u van etiketten en steriele bewaarflessen.
Kan ik alcohol blijven drinken?
Wanneer u als donor alcohol drinkt, wordt een deel daarvan via de moedermelk overgedragen naar het kind. Het kind kan hierdoor problemen met het bewustzijn en de ademhaling krijgen. Tevens bestaat er een kans dat de hersenontwikkeling verstoord raakt en er later een motorische en/of geestelijke achterstand optreedt. Mocht u alcohol willen drinken, dan dient dit beperkt te worden tot maximaal twee consumpties per week op verschillende dagen. Daarnaast mag er tot zes uur na consumptie geen moedermelk gekolfd worden voor de moedermelkbank, om er zeker van te zijn dat de alcohol niet meer in de melk aanwezig is.
Hoe komt mijn melk bij de moedermelkbank terecht?
Uw afgekolfde melk kan door een koerier bij u thuis worden opgehaald wanneer u in een bepaald postcodegebied woont. De koerier heeft een vriezer in de auto. De koerier neemt lege bewaarflessen voor u mee. Wanneer uw vriezer vol is of uw lege flesjes bijna op zijn kunt u contact opnemen met de moedermelkbank. Wij zorgen ervoor dat de koerier bij u langskomt. Het is fijn als u dit een aantal dagen van te voren doet, zodat wij donors in een bepaalde regio in één rit kunnen combineren.
Indien u niet in het gebied woont waar de melk wordt opgehaald, kunt u ervoor kiezen om de melk te komen brengen. Wij vragen u hiervoor een telefonische afspraak te maken. Melk dient na invriezen binnen 8 weken naar de moedermelkbank gebracht te worden. Dit is nodig omdat we anders niet genoeg tijd over hebben om de melk op tijd te kunnen pasteuriseren. De melk moet bij aankomst nog steeds goed bevroren zijn. Dit kan bijvoorbeeld door een koeltas of koelbox met bevroren koelelementen te gebruiken. De melkbank is alleen open op werkdagen.
Hoe en waar moet ik mijn melk opslaan? Welke maatregelingen moet ik treffen?
De moedermelkbank vraagt de donoren om hun melk direct na afkolven in te vriezen (temperatuur <-18 graden). Het moet een aparte vriezer/ aparte vriezer lade zijn, een vrieskastje in de koelkast zelf is niet toegestaan, deze is niet koud genoeg. De melk moet binnen 8 weken na het kolven bij de moedermelkbank zijn. De melk dient opgeslagen te worden in de speciale flesjes die u ontvangt van de moedermelkbank. U ontvangt een thermometer waarmee u (wekelijks) de temperatuur van de vriezer kunt controleren.
Is het gebruik van medicijnen toegestaan?
Het gebruik van medicijnen (inclusief sommige zalven en kruidenpreparaten) is meestal niet toegestaan wanneer er moedermelk gedoneerd wordt. Sommige medicijnen zijn echter wel toegestaan; tijdens het telefonisch intakegesprek zal dit me u besproken worden. De anticonceptiepil is in ieder geval wel toegestaan. Vitaminepreparaten en ijzertabletten zijn toegestaan mits de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid niet wordt overschreden. Wanneer u al donor bent en medicatie nodig heeft, kunt u met ons bespreken of en hoe lang u (tijdelijk) niet kunt kolven voor de melkbank. Bijvoorbeeld: na het gebruik van antibiotica kunt u 2 weken niet kolven voor de melkbank. Voor ieder medicijn is dit weer anders, daarom vragen wij u altijd contact met ons op te nemen wanneer u medicatie nodig heeft.
Kan mijn melk nog wel gebruikt worden wanneer ik ziek ben? Of wanneer een familielid ziek is?
Laat de moedermelkbank weten wanneer u of een familielid ziek is. Het is mogelijk dat u tijdelijk moet stoppen met het donoren van uw melk.
Mijn baby is 6 maanden oud. Kan ik nog steeds melk doneren?
Wanneer uw baby 6 maanden of ouder is kunt u uw melk nog steeds doneren. De grens is bereikt wanneer uw eigen kind niet meer drinkt. Het is niet de bedoeling dat u langdurig exclusief voor de melkbank kolft (dit kan wel in een afbouw- overgangsfase).
Is het mogelijk dat ik de baby’s die mijn melk ontvangen, te zien krijg?
Om privacyredenen is het niet mogelijk dat u de kinderen of de familie te zien krijgt. Wij informeren u via de website en foldermateriaal wat er met uw melk gebeurt en waar het heen gaat. Welke baby’s uw melk hebben ontvangen blijft anoniem, deze gegevens zijn alleen bekend bij de Nederlandse Moedermelkbank.
Hoe komt het dat sommige moeders van prematuur geboren zuigelingen geen of te weinig moedermelk produceren?
Het is het beste wanneer baby’s de melk van hun eigen moeder krijgen. Dit is niet altijd mogelijk, omdat er moeders zijn die:
niet onmiddellijk voldoende melk voor hun baby hebben
de melk langdurig moeten afkolven omdat hun te vroeg geboren baby nog niet aan de borst kan drinken
veel stress hebben doordat hun kind te vroeg geboren en ziek is, dit belemmert de productie
zelf ziek zijn
bepaalde medicijnen nodig hebben die niet veilig zijn in combinatie met borstvoeding
Voor hun baby’s kan donormelk een uitkomst bieden.
Waarom krijgt donormelk de voorkeur boven kunstvoeding?
Het is bekend dat moedermelk de groei en ontwikkeling van baby’s optimaal ondersteunt. Dit geldt speciaal voor te vroeg geboren baby’s op de Intensive Care Neonatologie. Moedermelk wordt beter verdragen door het onrijpe maag-darmkanaal dan kunstvoeding, waardoor er optimale opname van voedingstoffen plaatsvindt. Daarnaast komen er minder infecties voor (waaronder een ernstige darminfectie; Necrotiserende Enterocolitis) bij moedermelkgevoede baby’s dan bij baby’s die kunstvoeding ontvangen. We hebben onlangs een groot onderzoek naar de meerwaarde van donormelk op kunstvoeding afgerond (de Early Nutrition Study). Uit de resultaten bleek dat donormelk gedurende de eerste 10 dagen na geboorte geen voor- of nadelen had boven kunstvoeding. Dit betekent dat in beide groepen evenveel kinderen een infectie kregen, necrotiserende enterocolitis doormaakten of overleden. Ons onderzoek bevestigde wel weer dat melk van de eigen moeder het allerbeste is: kinderen waarvan de voeding voor meer dan 50% uit eigen moedermelk bestond, maakten minder infecties en necrotiserende enterocolitis door en hadden minder kans op overlijden. In November 2016 is Canadees onderzoek gepubliceerd dat aantoont dat 3 maanden donormelk als aanvulling op eigen moedermelk de kans op necrotiserende enterocolitis bij te vroeg geboren kinderen sterk verlaagt.
Word ik betaald voor donatie en moet ik zelf kosten maken?
U wordt niet betaald voor donatie; het donoren van uw moedermelk is geheel vrijwillig. U hoeft ook niets zelf te betalen, bijvoorbeeld de keuring bij Sanquin, de reiskosten naar Sanquin, de flesjes, de koerier en dergelijke worden door ons betaald.
Is het een probleem wanneer ik gevaccineerd wordt?
Indien u tijdens uw donatie periode een vaccinatie krijgt vragen wij u om contact op te nemen met de Moedermelkbank.
Zijn al mijn vertrouwelijke gegevens opvraagbaar door iemand?
Het doneren van moedermelk is anoniem, belangeloos en vrijwillig. Het keuringsgesprek met de arts van Sanquin is vertrouwelijk, uw eventuele partner kan niet bij het gesprek aanwezig zijn. De gegevens van deze keuring en uw persoonlijke gegevens, zoals naam, adres, woonplaats, worden uiteraard vertrouwelijk behandeld. Ze zijn alleen bekend binnen Sanquin en de moedermelkbank. Gegevens worden niet zonder uw toestemming aan derden gegeven, ook niet aan andere artsen. De gedoneerde melk is niet voorzien van uw naam waardoor bijvoorbeeld ouders, artsen en verpleging niet kunnen zien van wie de melk afkomstig is. Er wordt gebruik gemaakt van codes; alleen medewerkers van de moedermelkbank kunnen zien welke donor bij welke code hoort.
Waarom worden vrouwen die tussen 1-1-1980 en 31-12-1996 langer dan 6 maanden in het Verenigd Koninkrijk geweest zijn uitgesloten?
De reden daarvoor is het verhoogd voorkomen van de ziekte van Creutzfeldt-Jakob in het Verenigd Koninkrijk. Ook wanneer u lange tijd in het Verenigd Koninkrijk bent geweest is de kans dat u besmet bent met de ziekte van Creutzfeldt-Jakob zeer gering. In Nederland is er bij één patiënt de diagnose gesteld. Dit was in mei 2005. Er zijn tot dusver geen gevallen bekend waarbij deze ziekte is overgebracht via moedermelk, inclusief donormelk. Wel kan deze aandoening via een bloedtransfusie overgedragen worden. Omdat wij (nog) niet volledig uit kunnen sluiten dat deze aandoening niet via moedermelk wordt overgedragen hanteren wij ten aanzien van dit punt dezelfde regels als de bloedbank. Dit is om te voorkomen dat vrouwen die een verhoogd risico hebben op deze aandoening hun melk doneren.