Binnenkort komt u bij ons voor allergietesten. Wij onderzoeken of u allergisch bent en zo ja, voor welke stoffen. Er zijn twee soorten allergietesten: plakproeven en priktesten. Plakproeven worden gedaan bij mensen die mogelijk allergisch zijn voor stoffen die in contact komen met de huid zoals bijvoorbeeld cosmetica, parfum, lijm, rubber, metaal. Priktesten worden vooral gedaan bij mensen met hooikoorts of astma. Deze testen tonen vooral allergieën aan voor stoffen die worden ingeademd (inhalatieallergenen) en voor geneesmiddelen. De meeste mensen krijgen maar één van beide testen. Hieronder vertellen wij u er alles over.

Plakproeven

Plakproeven worden ook wel epicutane allergietesten genoemd. Deze vorm van allergietesten wordt vooral uitgevoerd wanneer de dermatoloog denkt dat u een allergische reactie heeft of heeft gehad op stoffen en producten die contact met de huid hebben; dit heet een allergisch contacteczeem. Wij plakken een groot aantal stoffen waarvoor mensen allergisch kunnen worden (de allergenen) op uw rug en bevestigen deze met pleisters. Meestal verwijderen we de testmaterialen na 2 dagen. Daarna komt u nog 1 of 2 keer terug om opnieuw te kijken of positieve plakproefreacties zijn opgekomen. Positieve reacties bewijzen dat degene die getest is allergisch is voor deze stoffen.

De allergenen worden op de rug aangebracht en met pleisters bevestigd

Na het verwijderen van de ploisters wordt met inkt aangegeven waar de allergenen hebben gezeten. Op deze foto zijn 3 positieve plakproefreacties te zien, die bewijzen dat deze persoon voor die stoffen allergisch is.

Telefonisch intakegesprek

Enkele weken voor uw afspraak op de polikliniek heeft u een telefonisch intakegesprek

met de arts. In dit gesprek stellen wij u een groot aantal vragen die betrekking hebben op uw klachten. Op basis daarvan beslist de arts welke stoffen bij u getest gaan worden.

Welke stoffen worden getest?

Bij bijna iedereen worden de ‘Europese standaardreeks’ en de ‘Aanvullende standaardreeks’ getest. Deze bevatten de stoffen (contactallergenen) die het vaakst allergisch contacteczeem veroorzaken. Daarnaast testen wij bij u waarschijnlijk een aantal stoffen waarvan wij denken dat ze bij uw huidklachten een rol kunnen spelen. Dat bepalen wij aan de hand van wat u ons verteld heeft tijdens het intakegesprek of de plaats en het karakter van het eczeem. Het gaat dan bijvoorbeeld om stoffen waarmee u in contact komt op uw werk of door hobby’s, door het dragen van uw kleding of door huidverzorging. Dan vragen wij u om deze producten mee te nemen naar uw testafspraak en maken wij ze geschikt voor de plakproeven. Alles bij elkaar testen we meestal zo rond de 100 contactallergenen.

Hoe vaak moet ik komen voor de plakproeven?

Meestal komt u drie keer bij ons: de eerste keer voor het aanbrengen van de plakproeven, de tweede keer om de testmaterialen te verwijderen en de reacties af te lezen en een derde keer voor een tweede aflezing. Na de tweede beoordeling bespreken wij de testresultaten met u.

Op de eerste dag worden de plakproefmaterialen aangebracht. Op de derde dag worden de testmaterialen van de rug verwijderd. Om de plekken van de allergenen later terug te kunnen vinden, worden ze met een niet-watervaste inkt gemarkeerd. Ongeveer 20 tot 30 minuten later worden de reacties voor de eerste keer beoordeeld. De inkt kan wat afgeven op de kleren. Daarom kunt u het beste een oud hemd of donker T-shirt onder uw kleding dragen.

Op de vierde dag wordt uw rug voor de tweede keer bekeken en wordt vastgesteld of er positieve plakproefreacties zijn. Dan weten we of u allergisch bent en zo ja, voor welke stoffen. Daarna bespreekt de arts de testresultaten met u.

Soms een keer extra komen

In een enkel geval vragen wij aan iemand om een keer extra te komen. Dat kan zijn op de tweede dag, omdat dan al een deel van de materialen verwijderd moet worden. Als dat bij u het geval is, vertellen we dat bij het aanbrengen van de teststoffen. Ook kunnen wij iemand soms vragen om de eerstvolgende maandagmiddag nog een keer te komen voor het aflezen van de reacties. Dat doen we wanneer stoffen zijn getest die soms pas na zes of zeven dagen positieve reacties gaan tonen. Als dat bij u het geval is, bespreken we dat op de vierde dag met u na het aflezen.

Hoeveel tijd ben ik kwijt met de allergietesten?

Eerste dag: Het voorbereiden en aanbrengen van de plakproef duurt ongeveer 1 uur. Als u wordt getest op medicijnen (zoals antibiotica) kan het zijn dat wij u vragen om na het plakken 1 tot 2 uur voor observatie in de wachtkamer te blijven voordat u weer naar huis kunt gaan.

Derde dag: Het verwijderen van de testmaterialen en het bekijken van de reacties duurt ongeveer 30 minuten.

Vierde dag: Het opnieuw bekijken van de reacties, het beoordelen wat deze reacties voor u betekenen en het bespreken van de uitslag met u neemt ongeveer 2 uur in beslag.

Als er ook priktesten worden gedaan, duurt het onderzoek langer.

Als er bij de plakproeven een mogelijke allergie voor een geneesmiddel is aangetoond, kan het nodig zijn om in een later stadium een provocatietest te doen. Bij een provocatietest neemt u kleine hoeveelheden van het geneesmiddel in om te kijken of dat een allergische reactie veroorzaakt.

Waar moet ik nog rekening mee houden?

Om te zorgen dat de plakproeven betrouwbaar kunnen worden uitgevoerd vragen wij u dringend om met de volgende punten rekening te houden:

  • Tijdens het gehele onderzoek mag de rug niet nat worden of aan de zon blootgesteld worden. Dus: niet douchen voordat u de laatste aflezing heeft gehad.
  • Bij het allergologisch onderzoek vragen wij u om het bovenlichaam te ontbloten; als u dat prettig vindt, kunt u een sjaal meenemen om uzelf te bedekken.
  • Verricht geen activiteiten waarbij u de rug sterk moet buigen of waarbij u transpireert. Dan kunnen de pleisters namelijk loslaten.
  • Als de pleisters toch wat loslaten aan de randen of opkrullen, kunt u er een extra pleister overheen plakken om het weer goed vast te maken.
  • Draag in de gehele periode van de testen geen heel erg strakke kleding (zoals een strakke bh).
  • Voorkom dat u thuis of in de wachtkamer met uw rug tegen een (harde) stoelleuning gaat zitten.
  • Als u een behaarde rug hebt, wilt u die dan een week voor het onderzoek scheren?
  • In de vier weken vóór het onderzoek mag de rug niet blootgesteld worden aan zon of zonnebank
  • Gebruik vanaf een week voor het onderzoek geen corticosteroïdhoudende crèmes of zalven (‘hormoonzalven’), tacrolimus (Protopic) of pimecrolimus (Elidel) op de rug.
  • Wanneer u in de week vóór het onderzoek prednison, dexamethason, ciclosporine, methotrexaat of andere medicijnen die de afweer (immuniteit) onderdrukken in moet nemen, neem dan svp voor overleg telefonisch contact met ons op (maandag tot en met vrijdag van 08.30 -16.15 uur op telefoonnummer 020-5667792).
  • Wilt u op de eerste dag van het onderzoek de cosmetica, toiletartikelen, medicijnen en eventueel andere stoffen en producten die u gebruikt(e), die bij het ontstaan van de huidklachten mogelijk een rol hebben gespeeld, meenemen?

Wilt u deze punten svp nog een keer goed doorlezen? Het is voor de betrouwbaarheid van de plakproeven heel belangrijk dat u zich daaraan houdt!

Zijn plakproeven veilig?

Het plakproefonderzoek is een zeer veilige onderzoeksmethode om allergie aan te tonen. Wij doen deze testen elk jaar bij meer dan 500 mensen met eczeem en andere klachten. Toch kunnen een enkele keer ongewenste effecten optreden:

  • De huid van de rug kan soms erg geïrriteerd raken en gaan jeuken, vooral wanneer er veel positieve reacties zijn;
  • Na genezing van een positieve reactie kan de huid op die plaats tijdelijk, soms wel een half jaar, wat lichter of donkerder blijven;
  • Tijdens de test kan het aanwezige eczeem verergeren of kan eczeem ontstaan op plaatsen waar eerder eczeem gezeten heeft. Als dit gebeurt, wilt u dat dan melden aan de verpleegkundige of arts? Het is dan namelijk waarschijnlijk dat de stof die het eczeem veroorzaakt heeft ook op uw rug getest is;
  • Soms blijven positieve plakproefreacties enkele weken aanwezig voordat ze spontaan verdwijnen;
  • Een heel enkele keer kan er op de plaats van een zeer sterke huidreactie lichte littekenvorming optreden;
  • In zeldzame gevallen kan iemand door de test zelf allergisch worden voor één of twee van de geteste allergenen.

Plakproeven kunnen veilig verricht worden wanneer u zwanger bent.

Vragen?

Als u nog vragen heeft over de plakproeven kunt u een bericht naar ons sturen via de app

Mijn Dossier Amsterdam UMC. Bij spoed kunt u ons van maandag tot en met vrijdag van 08.30 -16.15 uur bereiken op telefoonnummer 020-5667792. Op de Allergologie polikliniek wordt medisch-wetenschappelijk onderzoek verricht. De gegevens van uw allergietest kunnen worden gebruikt voor onderzoeksdoeleinden, dit gebeurt altijd geanonimiseerd en is dus niet naar u te herleiden. Wilt u niet dat uw gegevens voor onderzoek worden gebruikt? Laat het ons weten via allergiepoli@amsterdamumc.nl.

Priktesten

Priktesten worden ook wel intracutane allergietesten genoemd. Deze vorm van allergisch onderzoek wordt vooral gedaan bij mensen met hooikoorts of astma. Priktesten tonen allergieën aan voor stoffen die we inademen (inhalatieallergenen), latex en geneesmiddelen.

Hoe worden priktesten gedaan?

Een gespecialiseerde verpleegkundige brengt ongeveer 10-15 teststoffen als druppels aan op de huid van de onderarm(en). Deze druppels bevatten inhalatieallergenen zoals huisstofmijt, graspollen, boompollen en stoffen in huidschilfers van katten en honden. Dit zijn stoffen die allergische reacties zoals hooikoorts en astma kunnen veroorzaken. Ook kunnen we latex en geneesmiddelen op deze manier testen. Er worden geen voedingsallergenen getest; mensen die mogelijk allergisch zijn voor voeding worden door de internist-allergoloog getest met voedselallergenen.

De verpleegkundige prikt met een steriel naaldje zeer oppervlakkig door de druppeltjes heen in de huid. Dit onderzoek wordt ook wel eens gedaan door zeer oppervlakkige krasjes te zetten of de allergenen in de huid te spuiten. De prikjes en krasjes zijn nauwelijks pijnlijk, de spuiten doen wel even wat meer pijn. Eventuele positieve (allergische) reacties ontstaan snel; de test wordt al na tien tot dertig minuten afgelezen. Allergische reacties zien eruit als muggenbulten en jeuken. Ze verdwijnen vanzelf weer in de loop van een paar uur tot enkele dagen.

Zijn priktesten veilig?

Wij hebben veel ervaring met deze priktesten, ernstige problemen treden nooit op. Soms kan er op de insteekplaats van de prikjes naderhand wat donkerder pigment ontstaan. De bruine kleur verdwijnt bijna altijd vanzelf, maar het kan wel heel lang duren. Sommige mensen die allergisch zijn voor sterke allergenen zoals latex (natuurrubber) kunnen tijdens de testen wat last krijgen van uitslag door netelroos (galbulten) of van benauwdheid. Als dat bij u gebeurt, meld dat dan a.u.b. direct aan een van onze medewerkers. Er is altijd een verpleegkundige aanwezig die u kan begeleiden en eventueel een medicijn kan geven om de reactie te onderdrukken. In zeldzame gevallen vragen we iemand die een heftige reactie op de testen heeft nog een tijdje voor observatie op de afdeling te blijven.

Als u zwanger bent mogen er geen priktesten bij u gedaan worden. Geef dit daarom s.v.p. door aan de arts bij het intakegesprek. Blijkt u later alsnog zwanger te zijn, dan verzoeken wij u om de afspraak voor de allergietest af te bellen op nummer 020-5667792 (maandag tot en met vrijdag van 08.30 -16.15 uur). Vertelt u er dan bij dat het is omdat u zwanger bent?

Hoeveel tijd ben ik kwijt met de priktesten?

De priktesten duren ongeveer 1 tot 2 uur.

Als er bij de priktesten een mogelijke allergie voor een geneesmiddel is aangetoond, kan het nodig zijn om in een later stadium een provocatietest te doen. Bij een provocatietest neemt u kleine hoeveelheden van het geneesmiddel in om te kijken of dat een allergische reactie veroorzaakt.

Waar moet ik nog rekening mee houden?

Om te zorgen dat de priktesten betrouwbaar kunnen worden uitgevoerd vragen wij u dringend om met de volgende punten rekening te houden:

  • Het gebruik van antihistaminica (pillen tegen jeuk, hooikoorts of netelroos) moet drie dagen voor de allergietesten gestaakt worden;
  • Gebruik vanaf een week voor het onderzoek geen corticosteroïdhoudende crèmes of zalven (‘hormoonzalven’) op de huid van de onderarmen.

Vragen?

Als u nog vragen heeft over de priktesten kunt u een bericht naar ons sturen via de app Mijn Dossier Amsterdam UMC. U kunt ons van maandag tot en met vrijdag van 08.30 -16.15 uur bereiken op telefoonnummer 020-5667792.

Na de allergietesten

U bent door uw dermatoloog of andere specialist naar ons verwezen om uit te laten zoeken of allergieën de oorzaak zijn van uw klachten. Soms zijn daarvoor meerdere testsessies nodig. Na de allergietesten bespreken wij de resultaten met u. Daarna kunt u voor verdere behandeling weer terecht bij de specialist die u verwezen heeft of bij uw huisarts. Zij krijgen van ons de uitslagen van het allergologisch onderzoek. Onze afdeling neemt de behandeling van uw klachten niet over.