Checklist gestructureerde voorbereiding orgaandonatiegesprek in 3 stappen.
Klik op de stap om deze te kunnen lezen.
- Raadplegen Donorregister. Het Donorregister mag al worden geraadpleegd bij verwacht overlijden binnen afzienbare tijd; eventueel kan telefonisch contact gelegd worden met een orgaandonatiecoördinator (ODC) bij vragen over de donatieprocedure.
Voorbereiding gespreksvoering (intensivist, IC-arts, IC-verpleegkundige, andere specialismen)
- Is behandelend arts degene die het beste het donatiegesprek kan voeren?
- Zijn andere specialismen gewenst, zoals bv neurologie, neurochirurgie?
- De arts die het donatiegesprek gaat voeren is getraind in Communicatie rond Donatie en heeft voldoende ervaring.
- De arts die het donatiegesprek gaat voeren is op de hoogte van het Actieve Donor Register (ADR) en heeft de e-learning gevolgd op donatiegesprek.nl
- Kort bespreken casus tijdens vooroverleg, eerder gedocumenteerde familiegesprekken doornemen.
- Overleg met de orgaandonatiecoördinator over de geschiktheid van donor/organen en de tijdsplanning van de donatieprocedure
- Komt patiënt in aanmerking voor donation after brain death (DBD); overleg met neuroloog over inklemming, of voor donation after circulatory death (DCD); overleg met de ODC vóór plannen staken behandeling.
- Komt patiënt in aanmerking voor weefseldonatie?
- Wie en hoeveel familieleden zijn aanwezig, wie is beslissingsbevoegd? Probeer het aantal gesprekspartners te beperken en richt je tot degene die beslissingsbevoegd is. Maak dit duidelijk aan de overige aanwezigen.
- Indien er sprake is van niet-natuurlijke dood is donatie vaak gewoon mogelijk, schakel tijdig de ODC in voor afstemming met OvJ en om de familie hierover te informeren.
- Korte samenvatting geven over het eerder gevoerde slecht-nieuwsgesprek. Check of er onvrede is over het slecht-nieuwsgesprek, over de medische behandeling of iets anders. Indien ja, eerst hierop in gaan.
- Bevestig nogmaals dat er geen behandelopties meer zijn, al het mogelijke is gedaan en dat het een medische beslissing is om de behandeling te staken. Dit staat los van donatie, het onderwerp donatie in deze fase niet ter sprake brengen, tenzij familie hier zelf mee komt.
- Ga na of de familie de infauste prognose heeft geaccepteerd? B.v. door na te gaan of er vragen komen als “en hoe nu verder”, of dat men in de verleden tijd gaat praten over hun dierbare.
- Indien géén acceptatie van verlies dierbare, dan het donatiegesprek uitstellen!
- Donatievraag inkleden door b.v. aan te geven: “Ik wil een belangrijk onderwerp met u bespreken”.
- Benoem uitkomst raadplegen Donorregister. *Indien registratie ‘JA’ of ‘Geen Bezwaar’ dan gaat het om een instemmingsgesprek, bij alle andere uitkomsten (behalve ‘NEE’) gaat het om een toestemmingsgesprek.
- Indien van toepassing uitleg over hersendooddiagnostiek, tijdsduur en zorgvuldigheid om hersendood vast te stellen.
- Geef het eerlijk aan als u een antwoord op een vraag niet weet, kom er op een later moment op terug.
- Geef pas een indicatie van tijdsduur uitname procedure nadat een ODC er is (i.v.m. planning mogelijke andere procedures).
- Denkpauze inlassen. Voldoende tijd geven is een belangrijke factor om tot een goede beslissing te komen.
- Familie begeleiden in het nemen van een weloverwogen beslissing. Sluit aan bij degene die het meeste tijd nodig heeft en niet automatisch bij degene die zelf het meest aan het woord is.
- Als familie niet op de hoogte is van wens van hun dierbare (en de donor niet met ‘JA’, ‘Geen Bezwaar’, of ‘NEE’ staat geregistreerd) dan vragen wat zij zelf denken dat het meest past bij hun dierbare. Hoe stond hij of zij in het leven?
- De folder ‘Orgaandonatie - Informatie voor nabestaanden’ aanbieden. Te downloaden op de website van de Transplantatiestichting.
- Geef familie een moment van rust om met elkaar te overleggen hoe men tegenover donatie staat.
- Vraag welke beslissing er is genomen ten aanzien van orgaan- en/of weefseldonatie.
- Kondig het einde van het gesprek aan, vat samen en benoem het vervolg. Kondig komst (of aanwezigheid) van de ODC aan (mits deze niet bij het gesprek aanwezig is).
- Bied aan dat de arts, IC-verpleegkundige en/of ODC er voor de familie zijn ter ondersteuning en beantwoording van opkomende vragen.
- Indien van toepassing worden inhoudelijke vragen besproken in een volgend gesprek met de arts of de ODC.
- Evalueer het donatiegesprek met betrokken collega’s.