Contact urticaria wordt ook wel protein contact dermatitis genoemd. Contacturticaria zijn een vorm van galbulten of netelroos, waarbij huidafwijkingen – rode, wat opgezette, jeukende of brandende plekken – voorkomen op plaatsen waar huidcontact was met een bepaalde stof. De afwijkingen die ontstaan na contact met brandnetels zijn hier een voorbeeld van. Stoffen die dit doen prikkelen bepaalde cellen in de huid, met als gevolg dat deze cellen histamine afgeven. Het histamine veroorzaakt jeuk, roodheid en zwelling van de huid. De reactie verloopt snel; meestal binnen 30 minuten. Soms wordt nauwelijks roodheid gezien en merkt men alleen een branderig gevoel.Ook kan een eczeembeeld ontstaan (roodheid, bobbeltjes, blaasjes) en spreekt men wel van “protein contact dermatitis”. Proteïnen of eiwitten, zowel plantaardige als dierlijke, zijn vaak veroorzakers van deze afwijkingen.
Hoe onstaat urticaria?
Contacturticaria kunnen op twee manieren ontstaan:
- Door stoffen die de huid binnendringen en de eigenschap hebben om histamine vrij te maken. Het bekendste voorbeeld is de brandnetel, die bij iedereen in meerdere of mindere mate klachten kan geven. Ook sommige parfumgrondstoffen kunnen dit doen.
- Doordat men allergisch is geworden voor een bepaalde stof. Deze stof kan in de huid een allergische reactie veroorzaken waarbij histamine vrij komt.
Bij deze vorm van contacturticaria kunnen de afwijkingen gemakkelijk verder over de huid verspreiden. In ernstige gevallen – gelukkig zeldzaam – kan er shock optreden, een ernstige toestand. Latex (natuurrubber) is een stof waarbij dit mogelijk is. Andere stoffen die allergische contacturticaria kunnen veroorzaken zijn voedingsmiddelen, deze treden dan b.v. op aan de lippen, rond de mond en aan de handen.
“Protein contact dermatitis” kan ontstaan bij mensen, die veel contact hebben met rauwe voedingsmiddelen zoals vis, of vlees, b.v. koks.
Er zijn ook stoffen, die beide vormen van contacturticaria kunnen veroorzaken. De niet-allergische vorm komt het meest voor.
Preventie en behandeling
De behandeling en preventie berusten op het vermijden van die stoffen waarvan duidelijk is geworden dat ze bij U contact urticaria of “protein contact dermatitis” veroorzaken. Vermijden zal niet altijd makkelijk zijn; na huidcontact met een dergelijke stof kan men proberen deze er zo snel mogelijk af te spoelen. Plastic zakjes, plastic wegwerphandschoenen en tangen kunnen b.v. bij het werken met voedingsmiddelen uitkomst bieden. Indien de afwijkingen met veel jeuk gepaard gaan, kan het zijn dat de dokter U antihistaminica tabletten voorschrijft. Vette crème of zalf (met corticosteroïden) wordt meestal gegeven indien er ook eczeem is.